Bayram Tatili Öncesi Araç Kiralarken Dolandırıcılığa Dikkat
Bayram tatili yaklaşırken araç kiralamak isteyen vatandaşlar, dolandırıcıların hedefi haline geliyor. Sosyal medya ve sahte internet siteleri üzerinden uygun fiyat vaadiyle hareket eden dolandırıcılar, önce “kapora” adı altında ödeme talep ediyor, ardından iletişimi keserek ortadan kayboluyor. Bir diğer yaygın yöntem ise “trafik cezası veya kaza teminatı” gibi bahanelerle kredi kartı bilgilerini ele geçirmek.
Türkiye’de bayram dönemlerinde kiralık araç talebinin yüzde 60 oranında arttığı biliniyor. Bu durum, dolandırıcıların da iştahını kabartıyor. 2023 verilerine göre, sektörde faaliyet gösteren 3 bin 500’ün üzerinde araç kiralama şirketi bulunuyor. Ancak bunların sadece bin 200’ü Ticaret Bakanlığı onaylı lisanslı firmalardan oluşuyor.
### Sahte Siteler ve Düşük Fiyat Tuzağı
Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, dolandırıcıların gerçek araç kiralama şirketlerinin web sitelerini birebir kopyalayarak tüketicileri kandırdığını belirtiyor. Kırık, “Bir siteyi görünce hemen güvenmeyin. Telefonla doğrulama yapın, şirketin Ticaret Sicil Gazetesi’ndeki kaydını kontrol edin. Ödemeyi asla şahıs hesaplarına değil, resmi şirket hesaplarına yapın” uyarısında bulunuyor.
Tüketicilerin, E-Ticaret Bilgi Platformu üzerinden şirketlerin lisans bilgilerini, müşteri yorumlarını ve şikayetlerini inceleyebileceğini vurgulayan Kırık, “Ödeme yapmadan önce mutlaka bu platformda sorgulama yapın. Kayıtlı olmayan şirketlerden kesinlikle araç kiralamayın. Dolandırıcıların en büyük silahı, normalin yüzde 30-40 altında fiyat sunmalarıdır. Piyasa ortalaması 2 bin TL olan bir aracı bin 200 TL’ye kiralatan bir ‘fırsat’ varsa, bu büyük olasılıkla dolandırıcılıktır” diyor.
### Senet ve Teminat Tuzağı
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili İbrahim Güllü, bayram döneminde fiyatların yükselmesini fırsat bilen dolandırıcıların “sözleşme içine gizlenmiş senet” tuzağına dikkat çekiyor. Güllü, “Araç tesliminde ‘teminat’ adı altında boş senet imzalatılıyor. Daha sonra bu senetler icraya verilerek tüketicinin malvarlığına haciz konulabiliyor. Sözleşmede ‘senet verilmeyecektir’ ibaresi mutlaka yer almalı. Verilmişse de miktarı yazılı olmalı ve aracın teslimi sırasında geri alınmalı” ifadelerini kullanıyor.
### Yasal Haklar ve Başvuru Süreci
Güllü, dolandırılan tüketicilerin yasal haklarını şöyle sıralıyor: “149 bin TL altındaki kayıplar için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulabilir. 149 bin TL ve üzeri dolandırıcılıklarda ise Tüketici Mahkemesi yoluyla dava açılmalı. Tüm mağdurlar, Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunmalı.”
### Bayram Dönemi Kiralık Araç Fiyatları
Bayram öncesi günlük kiralık araç fiyatları şu şekilde:
– Ekonomik segment (Fiat Egea, Renault Clio): 1.500 – 2.500 TL
– Orta segment (Volkswagen Passat, Toyota Corolla): 2.500 – 4.000 TL
– Lüks segment (BMW 3 Serisi, Mercedes C Serisi): 5.000 – 10.000 TL
Dolandırıcılar, bu fiyatların yüzde 40-50 altında sahte kampanyalarla tüketicileri tuzağa düşürüyor.
### Çarpıcı Dolandırıcılık Rakamları
2023’te Tüketici Mahkemeleri’ne iletilen 2.300 şikayet doğrudan sahte kiralama siteleriyle ilgili. Tüketici Konfederasyonu verilerine göre, yalnızca son bir yılda 149 bin TL altında kalan dolandırıcılık vakalarının toplam tutarı 18 milyon TL’yi aştı. En riskli bölgeler ise İstanbul (yüzde 35), Ankara (yüzde 20), İzmir (yüzde 15) ve turistik bölgeler (Antalya, Muğla) olarak sıralanıyor.