**Lidl ve Tesco, Árrésstop Kapsamında Kısıtlamalar Getirdi**
Macaristan’da hükümetin gıda fiyatlarını kontrol altına almak için uygulamaya koyduğu “árrésstop” (kâr marjı sınırlaması) politikası kapsamında, Lidl ve Tesco gibi büyük perakende zincirleri, satışlara yönelik kısıtlamalar getirdi. Lidl, özellikle ticari müşterilere yönelik sınırlamalar uygularken, Tesco ise belirli ürünlerde miktar kısıtlamasına gitti.
Lidl, ticari müşterilerin KDV’li fatura talep etmeleri durumunda, árrésstop kapsamındaki ürünlerin satışını tamamen durdurdu. Tesco ise süt ve süt ürünlerinde miktar kısıtlamasına giderek, müşterilerin bir seferde alabileceği ürün miktarını sınırladı. Örneğin, süt için bir karton, süt ürünleri için ise her bir üründen en fazla dört adet alınabilecek.
Bu kısıtlamalar, küçük ve orta ölçekli marketlerin büyük zincirlerden ürün tedarik etmesini engellemeyi amaçlıyor. Geçmişte, benzer uygulamalar sırasında küçük marketler, büyük zincirlerden daha uygun fiyatlarla ürün temin edebiliyordu. Ancak bu yeni düzenlemeler, bu tür bir uygulamayı zorlaştırabilir.
**Árrésstop Nedir?**
Árrésstop, hükümetin gıda fiyatlarını kontrol altına almak için uyguladığı bir politika. Bu kapsamda, belirli gıda ürünlerinde kâr marjı, Ocak 2025’teki ortalama kâr marjını aşamayacak ve en fazla %10 olabilecek. Ayrıca, özel markalı ürünlerin raflardaki oranı da sınırlandırıldı. Bu, markalı ürünlerin yerine daha ucuz özel markalı ürünlerin konulmasını engellemeyi amaçlıyor.
**Etkilenen Ürünler**
Árrésstop kapsamında 30 temel gıda ürünü yer alıyor. Bunlar arasında tavuk eti, süt, yoğurt, peynir, yumurta, ayçiçek yağı, un, şeker ve patates gibi temel gıda maddeleri bulunuyor. Bu ürünlerin hem taze hem de dondurulmuş çeşitleri, ambalajlı veya ambalajsız olarak satılan tüm versiyonları kapsam dahilinde.
**Yaptırımlar ve Denetimler**
Hükümet, árrésstop kurallarına uyulup uyulmadığını sıkı bir şekilde denetliyor. İhlal eden işletmelere, ürün kategorisi başına 5 milyon forint (yaklaşık 13.000 Euro) ceza kesilebiliyor. Ayrıca, özel markalı ürünlerin raflardaki oranının aşılması veya stok yetersizliği gibi durumlarda da farklı cezalar uygulanıyor. Ciddi ihlallerde, işletmelerin faaliyetleri geçici olarak durdurulabiliyor.
**Sonuç**
Lidl ve Tesco’nun getirdiği kısıtlamalar, hem tüketiciler hem de küçük işletmeler üzerinde etkili olacak. Tüketiciler, belirli ürünlerde miktar kısıtlamalarıyla karşılaşırken, küçük marketler ise büyük zincirlerden ürün temin etme konusunda zorluk yaşayabilir. Hükümetin bu politikası, gıda fiyatlarını kontrol altına almayı hedefliyor, ancak perakende sektöründe dalgalanmalara neden olabilir.